De energietransitie dendert voort, en nergens gaat dat sneller dan in de offshore-windsector. Nederland heeft ambitieuze doelen: 21 GW geïnstalleerd vermogen in 2030 en meer dan 70 GW in 2050. Maar achter deze indrukwekkende cijfers schuilt een minder zichtbare, maar cruciale vraag: hebben we wel genoeg mensen om al die windparken te bouwen, onderhouden en operationeel te houden?
In opdracht van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) voerde ECHT Human Capital een uitgebreid onderzoek uit naar precies die vraag. Het resultaat: het eerste data-gedreven, landelijk dekkende inzicht in de toekomstige arbeidsmarkt voor offshore wind in Nederland tot 2035.
En de conclusies zijn helder — én urgent.
Een unieke blik achter de schermen van de sector
Waar eerdere studies vooral globale schattingen gaven, hanteerde dit onderzoek een nieuwe methode:
- FTE-data verzameld bij álle huidige windparkoperators in Nederland
- Onderwijscijfers van zowel MBO als HBO, via SBB, RIO en aanvullende surveys
- Regionale analyses, gekoppeld aan de zes Nederlandse Learning Communities
Het resultaat is een ongekend gedetailleerd beeld van vraag, aanbod én vaardigheden in de offshore-windsector.
De belangrijkste conclusie: talentverlies op drie niveaus
We zien dat de basis er wel degelijk is: voldoende jongeren tonen interesse in techniek, en de instroom in technische MBO-opleidingen kan de toekomstige vraag in theorie zelfs overtreffen.
Maar daarna gaat het mis.
1. Tussen interesse en inschrijving (verlies: groot)
Veel jongeren haken af vóór ze daadwerkelijk starten aan een technische opleiding.
2. Tussen inschrijving en diploma (verlies: 93%)
Van alle MBO-studenten die een relevante technische opleiding starten, haalt maar een klein deel de eindstreep.
3. Tussen diploma en keuze voor offshore wind (verlies: 89%)
Van de afgestudeerde technici kiest slechts een fractie voor het keuzedeel windturbine-onderhoud.
Gevolg:
Hoewel er in theorie genoeg technisch talent is, stroomt slechts 1–2% door naar offshore wind.
De harde cijfers: zo groot is het tekort in 2035
Voor het Operations & Maintenance-werk (O&M) van turbines en offshore-substations is de vraag naar personeel enorm:
- Totale behoefte in 2035: 2.039 FTE
- Beschikbare talentstroom richting offshore wind: slechts 169 FTE
- Geprojecteerd tekort: ca. 1.870 FTE
En dit geldt alleen al bij een turbinestandaard van 14 MW.
Bij nóg grotere turbines (16–18 MW) groeit het tekort verder — omdat grotere turbines méér, niet minder, arbeid vragen.
Technici zijn de sleutel — en de bottleneck
Meer dan 50% van alle toekomstige vraag betreft MBO- en HBO-technici. In vergelijking met andere rollen is dit veruit de grootste groep.
Het betekent dat:
- de sector technici beter moet weten te vinden,
- technici beter moet weten te binden,
- en technici beter moet weten te behouden.
Sectorattractiviteit wordt daarmee cruciaal.
Retention is belangrijker dan ooit
Voor alle functies met lage marktvraag, maar hoge opleidingsinspanning, adviseert ECHT te focussen op retentie: zorg dat talent dat eenmaal in de sector werkt, er ook blijft. Denk aan:
- betere loopbaanperspectieven
- investeren in skills en upskilling
- transparante doorgroeipaden
- aantrekkelijker arbeidsvoorwaarden
Met name voor technici is dit noodzakelijk, omdat concurrentie vanuit andere technische sectoren enorm is.
Een oproep aan onderwijs, overheid en industrie
ECHT Human Capital adviseert in het rapport meerdere acties, waaronder:
1. Maak van de hele keten een talentfunnel
Van oriëntatie op techniek → inschrijving → diploma → sectorinstroom.
2. Versterk de samenwerking tussen onderwijs en industrie
Meer:
- stages
- hybride docenten
- praktijkonderwijs
- shared facilities
- regionale leer-werktrajecten
3. Vergroot de zichtbaarheid van offshore wind
Veel jongeren weten simpelweg niet wat het werk inhoudt — laat het ze zien.
4. Kijk verder dan 2035
De vraag groeit door richting 2050. Een lange-termijn strategie is noodzakelijk.
Waarom dit onderzoek een wake-up call is
De energietransitie is primair een technisch vraagstuk, maar in werkelijkheid wordt het een menselijk vraagstuk. Zonder mensen geen turbines. Zonder technici geen energietransitie.
Dankzij dit onderzoek — uitgevoerd door ECHT Human Capital in opdracht van RVO — hebben we nu voor het eerst een realistisch, volledig en regionaal gesegmenteerd beeld van de uitdagingen én kansen.
Het antwoord op de vraag “Is er genoeg talent om de ambities waar te maken?”
is duidelijk:
Ja, maar alleen als we nú gericht investeren in opleiden, binden en behouden.
Het volledige rapport is hier te lezen: